Irvin Kershner
In memoriam: Irvin Kershner (1923 – 2010)
Tim Veekhoven
Op zaterdag 27 november 2010 overleed regisseur Irvin Kershner in Los Angeles aan een slepende ziekte. Kershner zal altijd worden gekoppeld aan ‘The Empire Strikes Back’, de film die hij dertig jaar geleden regisseerde op vraag van George Lucas. In TeeKay Magazine 55 blikken we terug op Kershners loopbaan en leven, maar we wilden ook op de website graag een eerbetoon aan hem brengen.
Een veelzijdige persoonlijkheid
De veelzijdige Kershner (Kersh voor zijn vrienden) was niet enkel regisseur, hij studeerde ook muziek en schilderkunst. Zijn eerste stappen als regisseur zette hij in Iran, Griekenland en Turkije waar hij documentaires maakte. Hoewel Kershner in de jaren ’60 en ’70 een aantal goede films regisseerde, zoals ‘The Return of a Man Called Horse’ en ‘The Eyes of Laura Mars’, was hij niet echt bekend bij het grote publiek.
Na het succes van ‘A New Hope’ moest Lucas meteen op zoek naar een regisseur voor het vervolg. Omdat de opnames voor ANH Lucas ontzettend hadden uitgeput, zowel fysiek en psychologisch, wilde hij niet langer in de regisseursstoel plaatsnemen. Kershner was een oud-leraar van Lucas en zowel producent Gary Kurtz als Lucas waren kennissen van Kershner. Lucas zei dat hij geen ‘Hollywood’-regisseur zocht, maar wel iemand die wist hoe hij een grote productie moest aanpakken. Lucas viel met de deur in huis en zei dat deze film cruciaal voor hem was. Lucas zou de film zelf financieren met de opbrengst van ANH. Als de film een succes zou zijn, dan zouden er nog meer SW-films komen, werd de film echter een flop, dan zou dit meteen het einde voor de franchise betekenen.
Kershner twijfelde, omdat hij maar al te goed besefte aan wel huzarenstuk hij begon, maar hij ging toch de uitdaging aan. Kershner was van in het prille begin tot op het laatste moment betrokken bij het maken van ‘The Empire Strikes Back’ en hij mag absoluut niet worden beschouwd als een soort marionet van Lucas. Kersh kreeg van Lucas immers erg veel vrijheid om zijn eigen ding te doen. Hoewel Lucas achter de schermen altijd wel een zekere druk uitoefende, zou hij zich zoals beloofd niet mengen met Kershners regiewerk. Kershner beschouwde TESB als een tragedie, net als de middelste act van een toneelstuk. Bovendien was Kershner erg geïnteresseerd in Oosterse religie waardoor hij het personage van Yoda perfect aanvoelde.
De intensieve productie van TESB
De opnames van de TESB verliepen erg moeizaam. De extreme koude in Noorwegen en een brand op de set van Elstree in Engeland (op de set van ‘The Shining’, nvdr.) zorgden meteen voor een fikse vertraging in het productieschema. Kershner wou TESB meer persoonlijker en warmer maken dan SW en daarom besteedde hij veel aandacht aan de personages en hun onderlinge relaties. Kershner volgde niet altijd letterlijk de gemaakte storyboards en wilde scènes uit verschillende standpunten analyseren alvorens een definitieve beslissing te nemen over hoe een scène daadwerkelijk zou opgenomen worden. Door deze erg gedetailleerde manier van werken werd er uiteindelijk nog meer tijd verloren. Door de alsmaar toenemende achterstand op het schema steeg het budget van de film. Hoewel Lucas een extra lening moest aangaan om het stijgende budget van TESB aan te vullen, nam hij dit Kershner niet kwalijk. Na een slopende productie in Engeland, vervoegde Kershner ILM in Californië voor de postproductie.
Het succes van TESB en meer
Uiteindelijk zou ‘The Empire Strikes Back’ uitgroeien tot de favoriete film van heel veel fans. Het was één van de eerste succesvolle vervolgfilms ooit en het aandeel van Kershner mag daarin niet worden onderschat. Door de vrijheid die hij van Lucas kreeg, kon hij zijn eigen visie volgen. Dankzij uitstekend camerawerk van Suschitzky, een sublieme second-unit (die door de vertraging meer en meer belangrijke scènes moest filmen) en goede acteerprestaties, leverden de gefilmde scènes in Noorwegen en Engeland erg goed materiaal op voor ILM en de editors van de film. TESB boekte uiteindelijk heel snel winst en Lucas kon opnieuw met een gerust hart gaan slapen. Kershner vond het eindresultaat van de film zeer bevredigend, net als heel veel fans voor wie TESB nog steeds de beste episode is uit de saga. Vreemd genoeg is TESB echter de minst typische SW-film uit de hele reeks.
Na het succes van TESB regisseerde Kershner Sean Connery in ‘Never Say Never Again’, een onofficiële ‘Bond’-film waarin Connery terugkeerde als 007. Ook ‘Robocop II’, een zeer degelijke sequel, werd door Kershner geregisseerd. De laatste tijd bleef de onvermoeibare Kershner produceren en schrijven. Ten tijde van zijn overlijden was Kershner nog steeds actief betrokken bij de productie van een musical, genaamd ‘Djinn’ en bij een documentaire over zijn vriend Ray Bradbury (SF schrijver). Op vraag van Irvin Kershner vond er geen begrafenisplechtigheid plaats.
Meer over Irvin Kershner
YouTube interviews : Deel 1 | Deel 2 (begint aan +/- minuut 10 over ‘Star Wars’)
StarWars.com interview (ter ere van 30 jaar TESB)
JediNews / Lightsabre interview
Films van Irvin Kershner:
- Stakeout on Dope Street 1958
- The Young Captives 1958
- The Hoodlum Priest 1961
- A Face in the Rain 1963
- The Luck of Ginger Coffey 1964
- A Fine Madness 1966
- The Flim-Flam Man 1967
- Loving 1970
- Up the Sandbox 1972
- S*P*Y*S 1974
- The Return of a Man Called Horse 1976
- Eyes of Laura Mars 1978
- Star Wars: The Empire Strikes Back 1980
- Never Say Never Again 1983
- Robocop 2 1990